Wat is Diabetes?
Diabetes mellitus is een chronische stofwisselingsziekte waarbij het lichaam onvoldoende insuline aanmaakt of de insuline niet goed kan gebruiken. Hierdoor blijft glucose in het bloed hangen en stijgt de bloedsuikerspiegel tot ongezonde niveaus.
Type 1 en Type 2 Diabetes
Bij type 1 diabetes produceert de alvleesklier geen of nauwelijks insuline. Deze vorm ontstaat meestal op jonge leeftijd en vereist levenslange insulinetherapie. Type 2 diabetes, de meest voorkomende vorm, ontstaat wanneer het lichaam resistent wordt voor insuline of onvoldoende insuline produceert.
Oorzaken en Risicofactoren
Belangrijke risicofactoren zijn:
Overgewicht en obesitas
Genetische aanleg
Gebrek aan lichaamsbeweging
Leeftijd boven de 45 jaar
Hoge bloeddruk
Symptomen
Veelvoorkomende symptomen zijn veel dorst, frequent urineren, vermoeidheid, wazig zien en langzaam genezende wonden. In Nederland heeft ongeveer 1,1 miljoen mensen diabetes, waarvan 90% type 2 diabetes heeft.
Bloedsuikermeting en Monitoring
Regelmatige bloedsuikercontrole is essentieel voor goede diabeteszorg. Door uw bloedglucose te monitoren, kunt u beter begrijpen hoe voeding, beweging en medicatie uw bloedsuikerspiegel beïnvloeden.
Bloedglucosemeters en Hulpmiddelen
In Nederlandse apotheken zijn diverse betrouwbare bloedglucosemeters verkrijbaar van merken zoals Accu-Chek, FreeStyle en OneTouch. Deze meters werken met teststrips en lancetten voor het verkrijgen van een bloeddruppel. Moderne meters geven binnen enkele seconden een nauwkeurige meting.
HbA1c Waarden
De HbA1c test toont uw gemiddelde bloedsuiker over de afgelopen 2-3 maanden. Voor de meeste volwassenen met diabetes is een HbA1c onder de 53 mmol/mol (7%) het streefdoel.
Doelwaarden
Bloedsuiker doelwaarden variëren per persoon:
Voor de maaltijd: 4-7 mmol/L
Na de maaltijd: onder 10 mmol/L
Voor het slapen: 6-8 mmol/L
Continue glucosemonitoring (CGM) systemen bieden 24/7 inzicht zonder vingerprikken en worden steeds toegankelijker via de Nederlandse zorgverzekering.
Diabetesmedicijnen en Behandeling
In Nederland zijn verschillende effectieve diabetesmedicijnen beschikbaar om de bloedsuikerspiegel onder controle te houden. De behandeling wordt afgestemd op het type diabetes en individuele patiëntbehoeften.
Insulinetherapie
Insulinetherapie blijft essentieel voor type 1 diabetespatiënten en sommige type 2 diabetespatiënten. Er zijn verschillende insulinesoorten beschikbaar, waaronder snelwerkende insuline voor maaltijden en langwerkende insuline voor basale dekking. De toediening gebeurt via insulinepennen, pompen of traditionele spuiten.
Orale Diabetesmedicijnen
Voor type 2 diabetes zijn er verschillende orale medicijnen verkrijgbaar:
Metformine - vermindert glucoseproductie door de lever en verbetert insulinegevoeligheid
Sulfonylureumderivaten - stimuleren insulineafgifte door de alvleesklier
SGLT-2 remmers - bevorderen glucoseuitscheiding via de nieren
GLP-1 agonisten - verbeteren insulineafgifte en vertragen maaglediging
Combinatietherapieën worden vaak voorgeschreven om optimale bloedsuikercontrole te bereiken. Belangrijke bijwerkingen kunnen hypoglykemie, gewichtstoename of maagdarmklachten zijn. Regelmatige controle door de huisarts of specialist is essentieel voor veilige en effectieve behandeling.
Insuline en Toedieningshulpmiddelen
De juiste insuline en toedieningshulpmiddelen zijn cruciaal voor effectieve diabetesbehandeling. Moderne hulpmiddelen maken dagelijks insulinegebruik eenvoudiger en nauwkeuriger.
Insulinetypen
Er zijn verschillende insulinetypen beschikbaar, elk met specifieke werkingsduur. Snelwerkende insuline werkt binnen 15 minuten en is ideaal voor maaltijden. Langwerkende insuline biedt 12-24 uur dekking voor basale insulinebehoefte. Sommige patiënten gebruiken een combinatie van beide typen.
Toedieningshulpmiddelen
Moderne insulinepennen zijn gebruiksvriendelijk en discreet. Ze bevatten voorgevulde cartridges en gebruik ultrafijne naalden voor comfortabele injecties. Insulinepompen bieden continue insulinetoediening en zijn vooral geschikt voor intensieve therapie.
Praktische Tips
Bewaar insuline in de koelkast, maar gebruik op kamertemperatuur
Neem bij reizen voldoende voorraad mee in handbagage
Wissel injectieplaatsen regelmatig af
Gebruik steriele naalden en gooi gebruikte materialen veilig weg
Correcte bewaring en gebruik van insuline zijn essentieel voor behoud van werkzaamheid en veiligheid.
Voeding en Levensstijl bij Diabetes
Diabetesdieet en koolhydraattelling
Een uitgebalanceerd diabetesdieet vormt de basis van een goede diabeteszorg. Koolhydraattelling helpt bij het beheersen van bloedsuikerwaardes door bewust te worden van de hoeveelheid koolhydraten in voeding. Onze apotheek biedt praktische hulpmiddelen zoals koolhydraattellers en voedingsdagboeken om u te ondersteunen bij het maken van gezonde keuzes.
Voedingssupplementen en suikervrije producten
Specifieke voedingssupplementen kunnen diabetici helpen bij het aanvullen van essentiële voedingsstoffen. Daarnaast hebben wij een uitgebreid assortiment suikervrije producten en natuurlijke zoetstofvervangers die het mogelijk maken om te genieten van zoete smaken zonder bloedsuikerschommelingen.
Actieve levensstijl
Regelmatige beweging en sport zijn cruciaal voor diabetesmanagement. Een actieve levensstijl verbetert de insulinegevoeligheid en helpt bij gewichtscontrole. Onze apothekers kunnen u adviseren over:
Geschikte sportactiviteiten voor diabetici
Voedingsschema's rond trainingen
Gewichtsmanagement strategieën
Persoonlijke voedingsadvies en begeleiding
Diabetescomplicaties Voorkomen
Voetzorg en diabetische voet
Diabetische voetproblemen zijn een ernstige complicatie die preventie vereist. Dagelijkse voetinspectie, juiste schoenkeuze en professionele voetzorg zijn essentieel. Wij bieden gespecialiseerde voetzorgproducten en kunnen u doorverwijzen naar podotherapeuten voor optimale voetgezondheid.
Oog- en huidzorg
Diabetische retinopathie en huidproblemen komen vaak voor bij diabetes. Regelmatige oogcontroles bij de oogarts zijn cruciaal voor vroege detectie. Voor huid- en wondverzorging hebben wij speciale producten die de genezing bevorderen en infecties voorkomen.
Cardiovasculaire en nierzorg
Diabetes verhoogt het risico op hart- en vaatziekten en niercomplicaties. Preventieve maatregelen omvatten:
Regelmatige bloeddrukcontroles
Cholesterolmonitoring
Nierfunctietesten
Medicatie-evaluaties
Neem contact op met uw zorgverlener bij onverklaarbare symptomen, plotselinge bloedsuikerveranderingen, voetproblemen, of gezichtsstoornissen. Onze apotheek staat klaar voor advies en doorverwijzing naar specialisten wanneer nodig.
