Basisinformatie over Theofylline

• INN (Internationaal Niet-Eigendomsnaam): Theofylline
• Merknaam beschikbaar in Nederland: Theodur
• ATC-code: R03DA04
• Vormen en doseringen: Tabletten (100 mg, 200 mg), Inhalatieoplossing
• Fabrikanten in Nederland: Diverse lokale en internationale fabrikanten
• Registratiestatus in Nederland: Goedgekeurd
• OTC / Rx-classificatie: Verkrijgbaar zonder recept

Belangrijkste Bevindingen Uit Recente Proeven

Recent onderzoek naar theofylline heeft significant bijgedragen aan de verbeteringen in de longfunctie bij patiënten met astma en COPD. Tussen 2022 en 2025 zijn er verschillende grote studies uitgevoerd waarin de effectiviteit van theofylline werd geëvalueerd, met sterke nadruk op lagere doseringen. H4: Hoofdresultaten Uit deze studies kwam naar voren dat theofylline niet alleen de bronchodilaterende effecten bevestigde, maar ook gematigde verbeteringen vertoonde in de ademhalingscapaciteit van de deelnemers. Dit versterkt de rol van theofylline als een waardevol medicijn in de behandeling van luchtwegproblemen. H4: Veiligheidsobservaties (Lareb-notities) De veiligheid van theofylline is ook een aandachtspunt dat aan de orde kwam. In de Lareb-database zijn zeldzame bijwerkingen zoals hartkloppingen en maagklachten gemeld. Dit is kostbare informatie voor zorgverleners, aangezien het hen helpt bij het goed afwegen van de voordelen en risico’s van het voorschrijven van dit medicijn.

Clinisch Werkingsmechanisme

Theofylline werkt op een unieke manier en bevordert de ontspanning van de luchtwegen. Dit leidt tot een verbeterde luchtstroom, wat cruciaal kan zijn voor mensen die lijden aan ademhalingsproblemen. H3: Toegankelijke uitleg Wordt theofylline gebruikt, dan zorgt het voor een effectieve ontspanning van de spieren in de luchtwegen. Hierdoor kunnen patiënten gemakkelijker ademhalen, wat hen helpt bij hun dagelijkse activiteiten. H3: Wetenschappelijke uiteenzetting Theofylline behoort tot de groep van methylxanthines en remt de fosfodiësterase-enzymen. Dit proces resulteert in verhoogde niveaus van cAMP (cyclisch adenosine monofosfaat), wat uiteindelijk leidt tot bronchiale verwijding en een verbeterde longfunctie.

Toepassingsgebied Van Goedgekeurde En Off-Label Gebruik

In Nederland is theofylline goedgekeurd voor astma en COPD, volgens de richtlijnen van het CBG. Dit zorgt ervoor dat patiënten de juiste behandeling ontvangen zoals vastgesteld door de medische autoriteiten. H3: Nederlandse goedkeuringen (CBG) De goedkeuring door het CBG maakt het voor artsen mogelijk om theofylline voor te schrijven aan patiënten waarvoor dit medicijn een geschikte optie is. H3: Opmerkelijke Off-Label Trends Sommige artsen beginnen theofylline off-label te gebruiken voor de behandeling van slaapapneu, hoewel deze toepassing nog niet algemeen aanvaard is. Dit kan een interessante ontwikkeling zijn voor toekomstig onderzoek en de behandelopties die beschikbaar zijn.

Dosagestrategie

Het bepalen van de juiste dosering van theofylline is essentieel voor de effectiviteit van de behandeling. H3: Algemene Dosering (NHG-richtlijnen) De gebruikelijke startdosis voor volwassenen ligt rond de 300 mg per dag. Het is belangrijk dat deze dosis wordt aangepast op basis van de bloedspiegels van de patiënt. H3: Aandoening-specifieke Doseringen Voor patiënten met ernstigere aandoeningen kan een hogere dosis van 600 mg per dag noodzakelijk zijn. Dit is afhankelijk van de ernst van de symptomen en de individuele respons op de behandeling.

Veiligheidsprotocollen

Het gebruik van theofylline komt met een aantal belangrijke veiligheidsprotocollen die in aanmerking moeten worden genomen. H3: Contra-indicaties Theofylline mag niet worden gegeven aan patiënten met actieve peptische ulcera of ernstige hartziekte. Dit is cruciaal om te voorkomen dat patiënten ernstige bijwerkingen ervaren. H3: Bijwerkingen (Lareb-waarschuwingen) Veel voorkomende bijwerkingen zijn misselijkheid, nervositeit en slapeloosheid. In ernstige gevallen kunnen aritmieën optreden, wat onmiddellijke medische aandacht vereist. Het is van vitaal belang dat patiënten zich bewust zijn van deze mogelijke risico’s en dat zorgverleners regelmatig controleren op eventuele bijwerkingen.

Interactie Mapping

Voedselinteracties

Het is goed om te weten dat voedsel de absorptie van theofylline kan beïnvloeden. Vooral bij mensen die het medicijn gebruiken, is het belangrijk om hierop te letten. Studies suggereren dat een koolhydraatarm dieet de effectiviteit van theofylline kan verhogen. Dit betekent dat een doordachte voeding ertoe kan bijdragen dat de medicatie beter werkt. Belangrijke punten om in gedachten te houden zijn:

• Vermijd zware maaltijden vlak voor het innemen van theofylline.
• Overleg met een diëtist kan nuttig zijn bij het aanpassen van het dieet.

Medicijncombinaties om te vermijden

Het combineren van theofylline met andere xanthines, zoals cafeïne entheofylline, kan risico's met zich meebrengen. Dit kan de kans op bijwerkingen verhogen. Het is ook cruciaal om voorzichtig te zijn met bepaalde antibiotica. Het moet zorgvuldig worden overwogen of deze combinatie veilig is. Voorbeelden van medicijnen die afgeraden worden zijn:

• Cafeïne bevattende producten
• Bepaalde typen antibiotica

Patiëntenervinganalyse

Enquêtegegevens (Consumentenbond)

Recente gegevens van een enquête uitgevoerd door de Consumentenbond tonen aan dat patiënten over het algemeen positief zijn over de effectiviteit van theofylline. Hoewel de voordelen duidelijk zijn, blijft de bezorgdheid over bijwerkingen een belangrijk onderwerp van gesprek. Patiënten geven aan dat bijwerkingen, hoewel vaak mild, hun dagelijks leven beïnvloeden.

Forumtrends (Thuisarts.nl)

Online discussies op platforms zoals Thuisarts.nl leggen vaak de nadruk op het belang van dosisbewaking. Veel gebruikers delen hun ervaringen met bijwerkingen. Dit zorgt voor een gemeenschap waarin mensen elkaar kunnen ondersteunen en advies kunnen geven. Belangrijke thema's die naar voren komen, zijn:

• De noodzaak voor regelmatig medisch toezicht.
• Ervaringen met het aanpassen van de dosering.

Distributie & Prijslandschap

Apotheek.nl versus lokale apotheken

Theofylline is breed beschikbaar via diverse online platforms. De prijzen kunnen sterk variëren, afhankelijk van de gekozen apotheek, met een duidelijke tiende keuze in vergoeding en gemak. Het is raadzaam om prijzen te vergelijken en te kijken naar de service van de apotheken.

Verzekeringsvergoeding

De dekking voor theofylline onder de Zorgverzekeringswet is over het algemeen goed geregeld. Echter, het is van groot belang dat patiënten de voorwaarden van hun specifieke verzekering controleren. Dit kan hen helpen om onverwachte kosten te voorkomen.

Alternatieve opties

Vergelijkingstabel

Er zijn verschillende alternatieven beschikbaar voor theofylline, zoals inhalatoren en leukotrieenreceptoren antagonist (LTRAs). Wanneer wordt overwogen om over te stappen, is het handig om te kijken naar de specifieke voordelen en de werking van deze alternatieven. Dit kan helpen bij een betere beslissing.

Voors en tegens

Theofylline biedt voordelen zoals bronchiale verwijding, maar de noodzaak voor meer monitoring zou voor sommige patiënten een nadeel kunnen zijn. De keuze voor een behandelmethode hangt vaak af van de individuele behoeften en reacties op de medicatie.

Regelgevende status

Theofylline is goedgekeurd door het CBG en is beschikbaar in Nederland volgens de Europese regelgeving. Het is belangrijk voor patiënten om te weten dat dit geneesmiddel binnen de richtlijnen valt en veilig is om te gebruiken, mits correct voorgeschreven en ingenomen.

Internationale Niet-Eigendomsnaam (INN)

INN: Theofylline

Merknamen, Verpakking en Lokale Terminologie

Land	Merknaam(en)	Vormen en Verpakking	Lokale Term(en)
Nederland	Theophylline	Tabletten (200mg, 400mg)	Theofylline
Duitsland	Theophyllin-ratiopharm	Tabletten (200mg, 300mg)	Theophyllin
Frankrijk	Theolair	Tabletten (300mg)	Theophyline
Verenigde Staten	Aminophylline	Injectie, Tabletten	Aminofilline

ATC-code & Classificatie

ATC-code: R03DA01

Betekenis van classificatie: De eerste letter staat voor de belangrijkste anatomische groep. Hier verwijst R naar het ademhalingssysteem, terwijl de laatste tekens de specifieke chemische subgroep aanduiden.

Vormen, Doseringen en Formuleringstabel

Formuleringstype	Kracht(en)	Veel voorkomende Verpakking
Tabletten	100mg, 200mg, 400mg	Blisters (10/20)
Injecteerbaar	200mg/5ml	Ampullen

Lokale Fabrikanten en Wereldwijde Leveranciers

Globaal: Teva, GSK, Pfizer

Land-specifiek: Fagron, Omegapharma

Regulerings- & Registratiestatus

Regulerende instantie	Status	Bronnen/Aantekeningen
FDA (VS)	Goedkeuring	Beschikbaar op recept en OTC
EMA (EU)	Goedkeuring	Beschikbaar in alle EU-lidstaten

Classificatie

Status: OTC of op recept (Rx) afhankelijk van indicatie en formulering.

Standaard Doseringen

Indicatie	Volwassen Dosis	Pediatrische Dosis	Frequentie
Astma	200–400mg	5-10mg/kg/dag	Tweemaal daags
Chronische obstructieve longziekte (COPD)	400mg	Gewichtgebaseerd	—

Bijwerkingen

Veelvoorkomende bijwerkingen kunnen zijn:

• Nausea
• Hoofdpijn
• Duizeligheid
• Hartkloppingen (bij hoge doses)

Opslag- en Transportrichtlijnen

Bewaren op een koele, droge plaats (<25°C); beschermen tegen licht en vocht.

Transporteren bij normale temperaturen; speciale formuleringen kunnen een gecontroleerde temperatuur vereisen.

Verzendmogelijkheden van Theofylline

Stad	Regio	Levertijd
Amsterdam	Noord-Holland	5-7 dagen
Rotterdam	Zuid-Holland	5-7 dagen
Utrecht	Utrecht	5-7 dagen
Eindhoven	Noord-Brabant	5-7 dagen
Tilburg	Noord-Brabant	5-9 dagen
Nijmegen	Gelderland	5-9 dagen
Groningen	Groningen	5-9 dagen
Leiden	Zuid-Holland	5-9 dagen
Haarlem	Noord-Holland	5-9 dagen
Amersfoort	Utrecht	5-9 dagen

Conclusie

Theofylline is een belangrijk hulpmiddel in de behandeling van luchtwegaandoeningen zoals astma en COPD. Het is toegankelijk voor patiënten en kan zonder recept worden verkregen, wat het een aantrekkelijke optie maakt voor velen.